 |
| Pablo Mendarozketa, Simon Arrietak margotua |
Denboraren joanak
oroitzapenak ezabatzen ditu gupidagabe, eta berarekin hainbat eta hainbat
bizipen interesgarri eta mugarri historiko desagertzen zaizkigu oroimen
kolektibotik. Gaur adibide berri bat ekarri nahi dut zutabe honetara, hain
zuzen Arrasaten XX. mendean izandako margolari baten kasua.
 |
| Garagartzako eliza |
Arrasaten jaio izan
ez zen arren, arrasatear txokoak bere egin zituen bere irudietan, eta Arrasaten
aurki ditzakegu oraindik ere haren produkzioko ale baliotsuak. Hona hemen,
beraz, ahaztua daukagun artista baten gaineko zertzelada batzuk, behintzat gure
artean bizi izan zela eta inguruko paisaietaz erakarria zegoela ezagutu
dezagun.
Pablo Mendarozketa
Burgera(1)
zuen izena eta Okako Iruñean (Nanclares de la Oca) jaio zen, 1897ko martxoaren
22an. Bere gurasoak –Nikolas eta Zezilia- Bergarara aldatu ziren bizitzera, eta
bertan jaio ziren sendiko beste lau anaia-arrebak. Pablok Bergaran egin zituen
lehen ikasketak, eta marrazki zein pinturaren teknikan Bilboko Arte eta Ofizioetako
Eskolan trebatu zen. Aldi berean, Simon Arrietaren eskutik afizioan aurrera
egiteko aukera paregabea izan zuen. Baita majo aurreratu ere pinturaren
teknikan.
 |
| Arrasateko eliz nagusiko ataria |
Lanak Arrasateko
Gesalibar auzora eraman zuen, iragan mendeko bigarren hamarkadan. Santa Agedako
zoroetxeko mantenu arduradun izendatu zuten eta bertan aritu zen jubilatu arte.
Garagartzako Marzelina Herizekin ezkondu zen 1927an eta bost seme-alaba izan
zituen bikoteak. Gerra zibilaren hastapenetan, Mendarozketa karlista sutsua
zenez gero, Arrasatetik preso eraman zuten Larrinagara. Urtebete inguru egon
zen, Bilbo frankisten eskuetan erori ondoren askatu baitzuten. Garagartzan hil
zen, 1972ko maiatzaren 15ean.
 |
| Garagartzako Zabal Bide, Mendarozketaren etxea |
Pablo Mendarozketaren pinturarako
zaletasunak domekero aterarazten zuen etxetik bere trasteekin, naturarekiko
zuzeneko konexioan bere artea taulatxoetan islatzeko gogo biziaz. Ez zuen
sekula merkatari-pintore izatearen joerarik azaldu. Ez zitzaion bide hori
interesatzen. Pinturaren plazerra gozatzea zuen helburu, beste ezeren gainetik.
Eta poliki-poliki bere ekoizpen artistikoaren maila gorantz zihoan, kopuruz eta
kalitatez.
 |
| Burgos aldeko bazterrak |
Arrasateko Udaletxean XX. 60etan antolatu ohi ziren erakusketa kolektiboetan beti ikus zitekeen Mendarozketaren obraren bat. Baina bere apaltasunean, nahiago izan zuen anonimatoaren itzala arte galerietako ahalezko dirdira baino, eta ondorioz Mendarozketaren izena eta artearen mugak lagunen eta ezagutuen zirkuluan geratu ziren.
 |
| San Juan de Dios elizako aldare nagusia urreztatu zuen |
Egun Arrasate eta inguruetako hainbat etxetan aurki daitezke
Mendarozketaren margo-irudiak. Gehien bat formatu ertainean gauzatuta, goi
sentsibilitate artistikoaren adibideak dira. Santa Agedako San Juan de Dioseko
elizan ere bere sinadura ikus daiteke, aldare nagusiko doratuaren arduraduna
izan baitzen 1948an. San Juan de Dioseko ordenak, bestalde, Mendarozketaren
hamalau bat margo irudi gordetzen ditu Madrilen, beste autore batzuekin
osatutako bilduma ederrean.
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina